arşiv

yazılar buna göre etiketlendi; ‘niyazi sayın kimdir’

Niyazi Sayın Eserleri ve Sanatı

Perşembe, 10 Mar 2011 yorum yok

Çok yönlü bir sanatçı ve zanaatçı olan Neyzen Niyazi Sayın, ebrudan fotoğrafa, tespihçilikten sedef kakmacılığına, elektronikten tornacılığa, balıkçılıktan gülcülüğe, ağaç işlerinden kuşçuluğa kadar yoğun bir ilgi yelpazesi içinde yoğrulmuştur. Bütün bu sanatların mütemmim olduğu görüşünden yola çıkar. Mesut Cemil Bey gibi o da sanatı iyi ahlâkın bir uzantısı olarak görür.

Ney icra sanatında hocaları Mustafa Düzgünman ve Halil Dikmen’in yanı sıra; Şeyh Hayrullah Efendi, Mızıkalı Muhiddin Efendi, Zekâî Dedenin talebesi Kadırgalı Hüseyin Fahrettin Efendi, Hafız Ali Efendi, Kadıköylü Vahit Bey, Emin Ongan, Şefik Gürmeriç ve özellikle de Mesut Cemil Beyden feyz aldığını belirtir.

Halil Dikmen’nden edindiği bir tür İstanbullu ney tavrının son temsilcisidir. Ney icrasına yaptığı büyük katkı, Halil Dikmen üslubuyla Tamburi Cemil Beyin yolunu ve sanat anlaşını birleştirmektir. Kendisi bunu “Elli üç yıllık sanat hayatım içinde her ikisinin tevhidi ile ortaya bir şeyler koymuş isem, kendimi bahtiyar addederim” biçiminde ifade etmiştir.

Ney icrasında yeni kalıplar ve pozisyonlarla bir dönüm noktası teşkil ettiği, bu manâda geleneği kendi içinde yenilediğinde hemfikir olmayan neredeyse yoktur. Neyde, bir “Neyzen Niyazi Sayın öncesi” ve “Neyzen Niyazi Sayın sonrası”ndan söz etmek gerekir. Bazı pozisyonların ve baskı şekillerinin eksikliği dolayısıyle eskiden Kürdîli Hicazkâr, Şeddi Araban, Nihavend gibi makamlarla taksim bile yapılamazken, bugün çoğu Niyazi Beyin talebesi olan neyzenler doğaçlama repertuvarlarına bu makamlara özgü tınıyı yansıtabilen bir üslûbu da ithal etmişlerdir.

Perdeleri kullanmadaki titizliği, nefes hakimiyeti ve benzersiz legatosuyla bilinen Neyzen Niyazi Bey, Ney açarken yirmi altılı birim sistemine ilaveten kullandığı kaydırma sistemiyle de yenilikçidir. Niyazi Bey bu sistem ile neylerin tam ve akortlu ses vermesine imkân tanımıştır.

Sada : Niyazi Sayın. Mega Müzik-İstanbul : 2001. (Kayıtlar 1964, 1971, 1974, 1978 ve bu zaman aralığında muhtelif tarihler taşımaktadır)
Türk Müziği Ustaları : Niyazi Sayın ve Necdet Yaşar : Kalan Müzik-İstanbul : 2006. (2 CD)
Kutbü’n – Nâyî : Niyazi Sayın : T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı Güzel Sanalar Genel Müdürlüğü – Ankara : 2009